دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی
انتشارات دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات11
تعداد شماره‌ها210
تعداد مقالات2,098
تعداد مشاهده مقاله2,877,121
تعداد دریافت فایل اصل مقاله2,084,949
تقی پور, کیومرث, محمودی, فیروز, عباسی, میکائیل, محمدی, مهری. (1401). ارزیابی میزان شکاف دیجیتالی در آموزش متوسطه دوم شهر تبریز در شرایط کووید-19 و شناسایی عوامل مؤثر بر آن. فناوری آموزش, 16(3), 553-570. doi: 10.22061/tej.2022.8541.2687
کیومرث تقی پور; فیروز محمودی; میکائیل عباسی; مهری محمدی. "ارزیابی میزان شکاف دیجیتالی در آموزش متوسطه دوم شهر تبریز در شرایط کووید-19 و شناسایی عوامل مؤثر بر آن". فناوری آموزش, 16, 3, 1401, 553-570. doi: 10.22061/tej.2022.8541.2687
تقی پور, کیومرث, محمودی, فیروز, عباسی, میکائیل, محمدی, مهری. (1401). 'ارزیابی میزان شکاف دیجیتالی در آموزش متوسطه دوم شهر تبریز در شرایط کووید-19 و شناسایی عوامل مؤثر بر آن', فناوری آموزش, 16(3), pp. 553-570. doi: 10.22061/tej.2022.8541.2687
تقی پور, کیومرث, محمودی, فیروز, عباسی, میکائیل, محمدی, مهری. ارزیابی میزان شکاف دیجیتالی در آموزش متوسطه دوم شهر تبریز در شرایط کووید-19 و شناسایی عوامل مؤثر بر آن. فناوری آموزش, 1401; 16(3): 553-570. doi: 10.22061/tej.2022.8541.2687

ارزیابی میزان شکاف دیجیتالی در آموزش متوسطه دوم شهر تبریز در شرایط کووید-19 و شناسایی عوامل مؤثر بر آن

فناوری آموزش
مقاله 9، دوره 16، شماره 3 - شماره پیاپی 63، تیر 1401، صفحه 553-570    اصل مقاله (1012 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22061/tej.2022.8541.2687
نویسندگان
کیومرث تقی پور* ؛ فیروز محمودی؛ میکائیل عباسی؛ مهری محمدی
گروه علوم تربیتی، دانشکده‌‌ علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
تاریخ دریافت: 20 فروردین 1401،  تاریخ بازنگری: 22 تیر 1401،  تاریخ پذیرش: 29 تیر 1401 
چکیده
پیشینه و اهداف: شکاف دیجیتالی (Digital Divide) به نابرابری در عرصه­ فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) اشاره دارد. نابرابری میان افرادی که دسترسی مؤثر به فناوری دیجیتال و اطلاعات دارند و کسانی که دسترسی بسیار محدود دارند و یا دسترسی ندارند. با توجه به اینکه آموزش و پرورش ایران بدون آمادگی و برنامه ­ریزی لازم وارد عرصه­ ارائه­ آموزش در شرایط کرونایی شده است، بررسی وضعیت شکاف دیجیتالی و اطلاع از چگونگی اجرای آموزش در این شرایط می ­تواند به بهبود کیفیت ارائه آموزش در مدارس بی انجامد. براین اساس، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی میزان شکاف دیجیتالی در آموزش متوسطه­ دوم شهر تبریز در شرایط کرونایی، و شناسایی عوامل مؤثر بر آن انجام گرفت.
روش‌ها:‌ روش پژوهش در زمره تحقیقات توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش کلیه معلمان و دانش­آموزان مدارس پسرانه متوسطه دوم- پایه ۱۲ شهر تبریز در نیم‌سال دوم سال ‌تحصیلی ۱۳۹۸- ۱۳۹۹ بودند که با روش نمونه ­گیری خوشه‌ای- تصادفی و از هر پنج ناحیه آموزشی 3 مدرسه و از هر مدرسه یک کلاس پایه 12 به‌صورت تصادفی انتخاب شد. داده ­ها با استفاده از پرسش‌نامه ­های حسینی و همکاران (1392)، گریگ (2016)، و زارعی زوارکی و سالمیان (1394) گردآوری شد. روایی پرسش‌نامه­ها مورد تأیید متخصصان قرار گرفت. پایایی پرسش‌نامه ها با استفاده از آلفای کرونباخ برای پرسش‌نامه حسینی و همکاران (1392)، پرسش‌نامه گریگ (2016)، و پرسش‌نامه زارعی زوارکی و سالمیان (1394) به ترتیب 796/0، 86/0، و 92/0 محاسبه شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده­ها از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیره، آزمون T مستقل، و آزمون فریدمن استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج مرتبط با وضعیت شکاف دیجیتالی نشان داد که بین معلمان نواحی آموزشی پنج­گانه تبریز صرفاً در میزان دسترسی، و میزان استفاده از کامپیوتر در طول روز شکاف دیجیتالی وجود دارد؛ اما بین دانش‌آموزان در نواحی آموزشی پنج­گانه تبریز در اکثر ابعاد شکاف دیجیتالی، دسترسی به فاوا، میزان استفاده از کامپیوتر در طول روز و سال، و میزان مهارت آنان در استفاده از فاوا تفاوت معنی­داری وجود دارد. میزان دسترسی معلمان به فاوا در اکثر نواحی آموزشی تبریز نسبت به دانش‌آموزان بیشتر است؛ اما میزان نگرش، مهارت، و میزان استفاده دانش­آموزان از فاوا بهتر از معلمان در اکثر نواحی تبریز است. طبق نتایج مرتبط با عوامل مؤثر بر شکاف دیجیتالی از دیدگاه معلمان، به ترتیب ضعف تجهیزات- فنی، ضعف مالی و اقتصادی، ضعف فرهنگی، ضعف انگیزشی- آموزشی و ضعف زیرساخت‌های مدیریتی و برنامه‌ریزی به عنوان مهم‌ترین عوامل مؤثر بر ایجاد شکاف دیجیتال در آموزش متوسطه دوم شهر تبریز شناسایی شده‌اند.
نتیجه‌گیری: با توجه به یافته به‌دست آمده، شکاف دیجیتالی در آموزش دوره متوسطه دوم شهر تبریز مشهود است و ضرورت دارد که آموزش و پرورش در کنار تجهیز مدارس، مراکز فاوا در نواحی محروم جهت دسترسی بهتر معلمان و دانش­آموزان راه ­اندازی کند و همچنین دوره­ های مهارت ­افزایی در ارتباط با فاوا برگزار کند.
کلیدواژه‌ها
شکاف دیجیتالی؛ فاوا؛ آموزش
موضوعات
آموزش الکترونیکی
عنوان مقاله [English]
Evaluation of the amount of digital divide in the the second secondary education of Tabriz city in the condition of COVID-19 pandemic and identification of factors affecting it
نویسندگان [English]
K. Taghipour؛ F. Mahmoodi؛ M. abbasi؛ M. Mohammadi
Department of Educational Sciences, Faculty of Educational Sciences & Psychology, University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]
Background and Objectives: Digital Divide refers to inequality in information and communication technology (ICT) which refers to inequality between the people who have access to digital technology and information and those who have very limited access or no access at all. Considering the fact that the Iranian education has entered the field of providing instruction in Corona pandemic conditions without having the necessary preparations and planning, examining the digital divide and knowing how to implement the instruction in these circumstances can improve the quality of instruction in schools. Accordingly, the current study was conducted with the intention of evaluating the amount of digital divide in the second secondary school education of Tabriz city in the condition of COVID-19 pandemic and identify the factors affecting it.
Methods: The descriptive survey research was used. The study population included all teachers and students of second secondary school education of Tabriz city in the second semester of the academic year of 2019- 2020 who were randomly selected using cluster-random sampling method in three schools from each of the five educational districts and the 12th grade class from each school.  The data were collected using the questionnaires of Hosseini et al. (2013), Gregg (2016), Zarei Zavaraki and Salemian (2015). The validity of the questionnaires was confirmed by experts in this field. The reliability of the questionnaires was calculated using Cronbach's alpha coefficient for Hosseini et al. (2013), Grieg (2016), and Zarei Zavaraki and Salemian (2015) questionnaires which were calculated to be 0.796, 0.86, and 0.92, respectively. Multivariate Analysis of Variance, independent T-Test and Friedman Test were used to analyze the data.
Findings: The results showed that there is digital divide between the teachers of the five educational districts of Tabriz city only in the amount of access to ICT and the amount of the usage of computers during the day. However, there is a significant difference between students in five educational districts of Tabriz city in most dimensions of digital divide, access to ICT, the usage of computers during the day and the year, and the level of their skills in using ICT. Teachers, as compared to students, have more access to ICT in most educational districts of Tabriz, but students' attitudes, skills, and their usage of ICT is better than those of the teachers in most districts of Tabriz city. According to the results related to the effective factors on the digital divide from the perspective of the teachers, the shortage of technical, financial, and economic equipment, cultural, motivational- educational weakness, and the shortage of management and planning infrastructures have been identified as the most important and effective factors on creating the digital divide in second secondary school of Tabriz City.
Conclusion: According to the findings, the digital divide is evident in the second secondary school education of Tabriz city. It is essential that the Ministry of Education, in addition to equipping schools, sets up ICT centers in the disadvantaged areas for better access of teachers and students to ICT, as well as providing ICT-related skills training courses.
کلیدواژه‌ها [English]
Digital Divide, ICT, instruction
مراجع
[1] Haji babaei H. Smartening school's ministry of education's transformation strategy in information technology development, ministry of education. Information Technology Center. 2012.Persian.

[2] Dolati A, Siadat SA, Dehgani H. Identification and prioritization of factors affecting the improvement of teaching-learning at smart schools. Interdisciplinary Journal of Virtual Learning in Medical Sciences. 2018; 9(3).

[3] Keegan Eamon M. Digital divide in computer access and use between poor and non-poor youth. J. Soc. & Soc. Welfare. 2004; 31, 91.

[4] Jackson LA, Zhao Y, Kolenic III A, Fitzgerald HE, Harold R,  Von Eye A. Race, gender, and information technology use: the new digital divide. Cyber Psychology & Behavior. 2008; 11 (4): 437-442.

[5] Fletcher JD. Evidence for learning from technology assisted instruction in edition by HF O'Neil, Jr, RS Perez. Technology Applications in Education-A Learning View. 2003; 79-99.

[6] Capper J. E-Learning growth and promise for the developing world. TechKnowLogia. 2001; 2(2): 7-10.

[7] Domingo MG, Garganté AB. Exploring the use of educational technology in primary education: teachers’ perception of mobile technology learning impacts and applications’ use in the classroom. Computers in Human Behavior. 2016; 56: 21–28.

[8] Zarei Zavaraki E, Moradi R. Autism spectrum disorders: concepts, theories & instructional strategies, based on information & communications technology. Tehran: Allameh Tabatabai University Press; 2014. Persian.

[9] Attaran M. [Digital divide and educational inequalities]. Roshd Madreseye Farda. 2010; 6 (7): 21-28. Persian.

[10] Stoilescu D, McDougall D. Gender digital divide and challenges in undergraduate computer science programs. Canadian Journal of Education/Revue canadienne de l'éducation. 2011; 34(1): 308-333.

[11] Ritzhaupt AD, Liu F, Dawson K, Barron AE. Differences in student information and communication technology literacy based on socio-economic status, ethnicity, and gender: Evidence of a digital divide in Florida schools. Journal of Research on Technology in Education. 2013; 45 (4): 291-307.

[12] Chen P. From CMS to SNS: Educational networking for urban teachers. Journal of Urban Learning, Teaching and Research. 2011; 7: 50-61.

[13] Bynum SL. Utilizing social media to Increase Student Engagement: A Study of Kern County Public Schools. Online Submission. 2011.

[14] Mason CY, Dodds R. Bridge the digital divide for educational equity. Education Digest. 2005; 70 (9): 25-27.

[15] Sun JCY, Metros SE. The digital divide and its impact on academic performance. Online Submission. 2011.

[16] Centeio EE. The have and have nots: an ever-present digital divide. Journal of Physical Education, Recreation & Dance. 2017; 88(6): 11–12.

[17] Soomro KA, Kale U, Curtis R, Akcaoglu M, Bernstein M. Digital divide among higher education faculty. International Journal of Educational Technology in Higher Education. 2020; 17(1): 1-16.

[18] Porshnev A, Giest H. University Students’ Use of Information and Communication Technologies (ICT) in Russia: A Focus on Learning and Everyday Life. In Seminar. Net– International Journal of Media, Technology & Life ling learning. 2012; 8, 1.

[19] Becking SK, Grady M. Implications of the Digital Divide for Technology Integration in Schools: A White Paper. Contemporary Issues in Educational Leadership. 2019. 9.

[20] Grigg AT. Evaluating the effect of the digital divide between teachers and students on the meaningful use of information and communication technology in the classroom. Unpublished phd Thesis. 2016.  

[21] Rafalow MH. The digital divide in classroom technology use: A comparison of three schools. RISE – International Journal of Sociology of Education. 2014; 3 (1): 67-100.

[22] Luckay MB, Collier-Reed BI. Comparing the technological literacy of pre-service teachers and secondary school students in South Africa. Proceedings of EDULEARN12 Conference: 2012 July 2-4; Barcelona, Spain. p.635-643.

[23] Moore R, Vitale D, Stawinoga N. The digital divide and educational equity: A look at students with very limited access to electronic devices at home. Insights in Education and Work. Lowa City: ACT Inc. 2018.

[24] Pruet P, Ang CS, Farzin D. Understanding tablet computer usage among primary school students in underdeveloped areas: Students’ technology experience, learning styles and attitudes. Computers in Human Behavior. 2016; 55: 1131-1144.

[25] Yeghaneh T. Survey of the amount and type of teachers' use of curriculum based on information and communication technology in secondary schools in Kermanshah city. The Third National Conference on Science and Technology of Educational Sciences, Social Studies and Psychology of Iran: 2018: Tehran, Iran.

[26] Jahangiri S, Jahani J. Digital divide of the new paradigm in education. The Fourth Conference of the Philosophy of Education Association of Iran: 2015: Mashhad, Iran.

[27] Hosseini M, Kaffashi I, Bahramzadeh S, Kheirabadi A, Jahangiri S. Studying of the digital divide between teachers and students of astara girls' schools. The First International Conference on Political Epic with an Approach to Middle East Developments and Economic Epic with an Approach to Management and Accounting: 2013: Roodehen, Iran.

[28] Zarei Zavaraki E, Salemian F. [Examining the challenges facing the use of ICT in primary education]. Preschool and Elementary School Studies. 2016; 1(3): 35-49. Persian.

[29] Van Dijk JAJGM. The deepening divide: inequality in the information society. Thousand Oaks: Sage Publications; 2005.

[30] Kormos E, Wisdom, K. Rural schools and the digital divide: technology in the learning experience. Theory & Practice in Rural Education. 2021; 11(1).

[31] Handal B, Watson K, Petocz P, Maher M. Choosing to teach in rural and remote schools: The zone of free movement. Education Research and Perspectives. 2018; 45, 1-32. ‏

[32] Dolan JE. Splicing the divide: A review of research on the evolving digital divide among K–12 students. Journal of Research on Technology in Education. 2016; 48(1): 16-37.

[33] Stelitano L, Doan S, Woo A, Diliberti M, Kaufman JH, Henry D. The Digital Divide and COVID-19: Teachers' Perceptions of Inequities in Students' Internet Access and Participation in Remote Learning. Data Note: Insights from the American Educator Panels. Research Report. RR-A134-3. RAND Corporation. ‏2020.

[34] Abdi Hossein Abadi A. Effective factors to digital divide between teachers and girl students' high school [master’s thesis]. University of Mazandaran. Facuity of humanities & social science; 2017. Persian.

[35] Junco R, Cotten SR. Perceived academic effects of instant messaging use. Computers & Education. 2011; 56(2): 370-378.‏

[36] Coulson I. Introduction: Technological challenges for gerontologists in the 21st century. Educational Gerontology. 2000; 26(4): 307-315.‏

[37] White J, Weatherall A. A grounded theory analysis of older adults and information technology. Educational Gerontology. 2000; 26(4): 371-386. ‏

[38] Resta P, Laferrière T. Digital equity and intercultural education. Education and Information Technologies. 2015; 20(4): 743– 756.

[39] Vigdor JL, Ladd HF, Martinez E. Scaling the digital divide: Home computer technology and student achievement. Economic Inquiry. 2014; 52(3): 1103-1119.

[40] Wijers GDM. Determinants of the digital divide: A study on IT development in Cambodia. Technology in Society. 2010; 32(4): 336-341.

[41] Bindé J. Towards knowledge societies: UNESCO World Report. Paris: UNESCO Publishing: 2005.  

[42] Schleife K. What really matters: Regional versus individual determinants of the digital divide in Germany, Research Policy. 2010; 39(1): 173-185.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 736
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 329


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب