تعداد نشریات | 11 |
تعداد شمارهها | 210 |
تعداد مقالات | 2,091 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,849,540 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,063,962 |
بررسی میزان رادیواکتیویته طبیعی گرانیت ها به عنوان مصالح ساختمانی به کار رفته در فضاهای مسکونی در راستای آلودگی زیست محیطی و توسعه پایدار | ||
معماری و شهرسازی پایدار | ||
مقاله 1، دوره 6، شماره 1، شهریور 1397، صفحه 1-22 اصل مقاله (2.18 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22061/jsaud.2018.890 | ||
نویسندگان | ||
ابوالفضل سلطانی* 1؛ امین مرادی2 | ||
1دانشیارگروه ژئوتکنیک، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران. | ||
2کارشناسی ارشد ژئوتکنیک، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران. | ||
تاریخ دریافت: 13 خرداد 1397، تاریخ بازنگری: 16 مرداد 1397، تاریخ پذیرش: 21 مرداد 1397 | ||
چکیده | ||
هدف از این تحقیق، تعیین شدت رادیواکتیویته طبیعی و شاخصهای خطر سنگهای گرانیتی ایران است که به عنوان مصالح ساختمانی به صورت نما و سنگفرش کف و پلکان در فضاهای مسکونی استفاده میشود. به منظور تعیین کاربری سنگهای گرانیتی در راستای اهداف زیستمحیطی و توسعه پایدار، مقدار دوز مؤثر تشعشع این گرانیتها محاسبه شد. روش تحقیق براساس تعیین مقادیر ایزوتوپ های 226Ra، 232Th و 40K توسط دستگاه اسپکترومتر جرم بر روی 62 نمونه از سنگهای گرانیتوئیدی که از 13 منطقه ایران جمع آوری شده، صورت گرفته است. بهمنظور صحت سنجی اطلاعات ایزوتوپی، مطالعات پتروگرافی شامل بافت، رنگ، نوع کانیهای اصلی و فرعی و تعیین نام دقیق گرانیت با استفاده از میکروسکوپ پلاریزان بر روی نمونههای سنگی نیز انجام شد. یافتههای این تحقیق نشان میدهد که مشاهدات میکروسکوپی و دادههای ایزوتوپی با یکدیگر تطابق خوبی دارند. به عبارت دیگر هرچه نمونههای گرانیتی مورد مطالعه رنگ روشن تری دارند و از کانیهای فرعی (مانند زیرکن، آپاتیت و تیتانیت) غنی تر هستند، غلظت عناصر رادیواکتیو در آنها بالاتر است. بیشترین مقدار میانگین، فعالیت هستههای 226Ra، 232Th و 40K بهترتیب عبارتند از 128،6/118 و Bq kg-1 46/1385برای گرانیتهای کردستان، بیرجند و زنجان. میانگین غلظت سه ایزوتوپ فوقالذکر برای ایران بهترتیب عبارت از60.39 78.47,و Bq kg-1 884.72 است. ضمن اینکه هریک از این مقادیر از حد استاندارد جهانی تعیین شده برای گرانیتها بالاتر است. با استفاده از نرمافزار Excel و فرمولهای استاندارد، مهمترین شاخصهای خطر برای 62 نمونه گرانیت محاسبه شد و میانگین اطلاعات تحت عناوین فعالیت معادل رادیوم Bq kg-1) 240.72)، میزان دوز پرتوگیری خارجی و داخلی در هوای باز (0.0-32506.65012)، دوز پرتوگیری داخلی (0.81334)، نرخ دوز مؤثر سالانه 0.13759 mSv/yr))، دوز احتمال ابتلا به خطر سرطان Sv/yr) 0.48155) و شاخص تشعشع گاما (0.88856) محاسبه گردید. نتایج نشان میدهند که میانگین شاخصهای خطر در گرانیتهای مورد مطالعه برای اماکن عمومی کمتر از حد مجاز است که توسط استاندارد UNSCEAR تعیین شده است، اما به دلیل احتمال خطر تشعشع زیاد، کاربرد این گرانیتها در فضاهای داخلی ساختمان به ویژه برای فضاهای بسته مانند بیمارستانها، فضاهای آموزشی، زندانها، آسایشگاهها، دکوراسیون و تجهیزات زینتی جایز نیست. همچنین به دلیل بالابودن شاخصهای خطر به ترتیب اولویت در گرانیتهای بیرجند، کردستان، زنجان، آذربایجان و تکاب، کاربری این نمونهها در فضاهای بسته و اماکن خصوصی جایز نیست و رعایت احتیاط جدیتری لازم است. باتوجه به اینکه محیط زیست یکی از شاخصهای اصلی توسعه پایدار است، رعایت استانداردهای این تحقیق در خصوص دوز پرتوگیری هریک از شاخصهای خطر، سبب کاهش بیماریهای ناشی از رادیواکتیویته طبیعی میشود و در جهت رسیدن به توسعه پایدار کمک قابل توجهی به ارکان توسعه (اقتصاد، جامعه و محیط زیست) خواهد بود. | ||
کلیدواژهها | ||
سنگ گرانیت؛ رادیواکتیویته؛ شاخص خطر؛ مصالح ساختمانی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
Microscopic Observations and Natural Radioactivity Hazzard Indices in Granites Used in Dwelling | ||
نویسندگان [English] | ||
ABOLFAZL SOLTANI1؛ A. Moradi2 | ||
1Asociate Prof., Faculty of Civil Engineering, Shahid Rajaee Teacher Training Uni., Tehran, Iran. | ||
2M.Sc. of Civil, Faculty of Civil Engineering, Shahid Rajaee Teacher Training Uni., Tehran, Iran. | ||
چکیده [English] | ||
The purpose of this paper is to determine the natural radioactivity indices of some Iranian granitites used in dwellings and to prevent the natural environmental hazards towards the sustainable development. A total of 62 samples were taken from 13 plutons of Iran; all were microscopically and isotopically studied in detail. The concentration of 226Ra, 232Th and 40K in granitic samples were obtained by mass spectrometer in Arak and Tabriz universities. Microscopic observations and systematic data analyses are consistent and reveal the presence of radioactive minerals (e.g. zircon, apatite and titanite) particularly for samples rich in radioactive elements concentration. The average activities of the measured radionuclides varied up to 128 Bq kg-1 for 226Ra, up to 118.6 Bq kg-1 for 232Th, and up to 1385.46 Bq kg-1 for 40K, with mean values of 60.39, 78.47, and 884.72 Bq kg-1, respectively. These values are higher than the standard values given for granites worldwide. To assess the radiation hazards associated with granite samples, average radium equivalent activity (240.72 Bq kg-1), outdoor and indoor external hazard indices (0.65012, 0.325061), internal hazard index (0.81334), annual effective dose rate (0.13759 mSv/yr), excess life cancer risk (0.48155 mSv/yr.), and gamma radiation index (0.88856) were calculated. The average hazard indices of Iranian granites are smaller than the permitted limit given by UNSCEAR for public purposes, however there is some radiological risk from the usage of samples studied as internal decorative and ornamental building materials in dwellings. Due to the higher radiological hazard indices in granites of Birgand, Kordestan, Zanjan, Azerbayjan and Takab, certain caution is required when using these granites in private locations. In particular, these rocks are not authorized to be used as construction materials for hospitals, dormitories, educational spaces, kindergartens, jails and decorative. Application of standard recommendations of this research reduces the radioactive disease and helps the sustainable development aims (economic, society and environment), fundamentally. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Granitic rocks, Radioactivity, Argon, Thorium, Potassium, Building Materials | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6,758 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,508 |