تعداد نشریات | 11 |
تعداد شمارهها | 212 |
تعداد مقالات | 2,111 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,893,176 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,102,238 |
رابطۀ طبیعت با خدا در دستگاه فکری اسپینوزا | ||
پژوهش های هستی شناختی | ||
مقاله 7، دوره 5، شماره 10، بهمن 1395، صفحه 101-119 اصل مقاله (1.22 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سید مصطفی شهرآیینی* 1؛ خدیجه عباسی2 | ||
1دانشیار فلسفه دانشگاه تبریز | ||
2کارشناس ارشد دانشگاه تبریز | ||
تاریخ دریافت: 24 فروردین 1395، تاریخ بازنگری: 16 آذر 1395، تاریخ پذیرش: 15 بهمن 1395 | ||
چکیده | ||
رابطة خدا با طبیعت از مسائل دشواری است که در همة ادوار تاریخ فلسفه بدان پرداختهاند. در دوران نوزایی و اوائل دورة جدید، این بحث دیگربار و بهگونهای چالشانگیز مورد توجه قرار گرفت و از جمله کسانی که بهتفصیل به تبیین ارتباط خدا با طبیعت پرداخت و دستگاه فکریاش را بر این محور بنیان نهاد، باروخ اسپینوزا میباشد. در مقالة پیشِ رو، رابطة خدا با طبیعت را در دستگاه فکری اسپینوزا بررسی میکنیم. در این باره در تاریخ فلسفه دو دیدگاه مطرح است: الف) خداناباوری یا الحاد، ب) همهخداانگاری یا وحدتوجود. دیدگاه نخست را اهل کنیسه به اسپینوزا نسبت دادند و از فیلسوفان، هیوم او را قائل بدان میدانست. اما دیدگاه غالبتر در میان اسپینوزاشناسان، قول به وحدت وجود است که از این حیث، او را گاه با وحدتوجودیان در سنتهای عرفانی مسیحیت و اسلام نیز میسنجند. البته دیدگاه سومی نیز در کار است به نام «همهدرخدایی» که گرچه در ظاهر به دیدگاه دوم نزدیک است، با خداباوری سازگارتر است و در این مقاله میکوشیم با استناد به متون اسپینوزا و واکاوی دو دیدگاه رایج، بهویژه وحدت وجود، نشان دهیم که این دیدگاه سوم در تفسیر اندیشه اسپینوزایی از دو دیدگاه نخست، سازگارتر و مقرونتر به صواب است. | ||
کلیدواژهها | ||
طبیعت؛ خداباوری؛ خداناباوری؛ همهخداانگاری؛ همهدرخدایی | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Relation between Nature and God in Spinoza's Philosophy | ||
نویسندگان [English] | ||
Syed Mostafa Shahr Aini1؛ Khadijeh Abbasi2 | ||
چکیده [English] | ||
The relation between nature and God is among the long-standing questions in the history of philosophy. Nature for the pre-Socratic philosophers is the first thing with which they dealt, and for Socrates, Plato, and especially for Aristotle, was of special importance. The phrase "God or Nature" has been used for the first time by the Stoic philosophers. In the middle ages, the relation between nature and God has been put forwarded within the real of christian theology, and in the renaissance and modern times has continued to be disscussed from a new perspective. Our main concern in the present paper is to study the question in Spinoza's philosophy. In this regard, there dominates two viewpoints: a) atheism, b) pantheism; the former of which is believed by the Synagoge and, among the philosophers, by Hume, and the latter and more dominant, is maintained by the most of historian of philosophy. Ofcourse, there is a third viewpoint, i.e. panentheism, that in spite of its similarity with the pantheism, is more nearer to theism. The authors tries to show that the panentheistic interpretation of spinozism is more consistent with his system of thought than the atheistic or pantheistic ones. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Naturalism, theism, atheism, pantheism, panentheism | ||
مراجع | ||
10. کاپلستون، فردریک، 1387، تاریخ فلسفة جلد چهارم (از دکارت تا لایبنیتس)، ترجمة غلامرضا اعوانی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی 11. کاپلستون، فردریک، 1386، تاریخ فلسفة یونان و روم (از آغاز تا افلاطون)، ترجمة سیدجلاالدین مجتبوی، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی 12. یاسپرس، کارل، 1389، اسپینوزا: فلسفه، الهیات و سیاست، ترجمة محمدحسن لطفی، انتشارات طرح نو 13. ریتر،یوآخیم و دیگران، 1391، فرهنگنامه تاریخی مفاهیم فلسفی، ترجمة محمدرضا حسینی بهشتی و بهمن پازوکی، جلد دوم: الهیات، تهران، موسسة پژوهشی حکمت و فلسفة ایران و موسسة فرهنگی-پژوهشی نوارغنون 14. هگل، گوتفرید ویلهلم، 1389، تاریخ فلسفه جلد 3، ترجمة زیبا (سودی) جبلی، تهران، انتشارات شفیعی 15. هریس، ایرول ای، 1389، طرح اجمالی فلسفة اسپینوزا، ترجمة سیدمصطفی شهرآیینی، تهران، نشر نی 16. مجله ی دانشکده ی ادبیات علوم انسانی دانشگاه تهران.سال 34 ش 1و2. بهار و تابستان 1375.ص 50-33
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,558 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,603 |