دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی
انتشارات دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات11
تعداد شماره‌ها210
تعداد مقالات2,098
تعداد مشاهده مقاله2,877,895
تعداد دریافت فایل اصل مقاله2,085,789
کتابدار, زهرا, عبدی, منصور, رمضانی, سارا. (1401). واکاوی تأثیر آموزش کتاب تفکر و سواد رسانه ای بر توانایی مصرف بهینه رسانه و تحلیل نقادانه پیام های آن. فناوری آموزش, 16(4), 735-748. doi: 10.22061/tej.2022.7931.2597
زهرا کتابدار; منصور عبدی; سارا رمضانی. "واکاوی تأثیر آموزش کتاب تفکر و سواد رسانه ای بر توانایی مصرف بهینه رسانه و تحلیل نقادانه پیام های آن". فناوری آموزش, 16, 4, 1401, 735-748. doi: 10.22061/tej.2022.7931.2597
کتابدار, زهرا, عبدی, منصور, رمضانی, سارا. (1401). 'واکاوی تأثیر آموزش کتاب تفکر و سواد رسانه ای بر توانایی مصرف بهینه رسانه و تحلیل نقادانه پیام های آن', فناوری آموزش, 16(4), pp. 735-748. doi: 10.22061/tej.2022.7931.2597
کتابدار, زهرا, عبدی, منصور, رمضانی, سارا. واکاوی تأثیر آموزش کتاب تفکر و سواد رسانه ای بر توانایی مصرف بهینه رسانه و تحلیل نقادانه پیام های آن. فناوری آموزش, 1401; 16(4): 735-748. doi: 10.22061/tej.2022.7931.2597

واکاوی تأثیر آموزش کتاب تفکر و سواد رسانه ای بر توانایی مصرف بهینه رسانه و تحلیل نقادانه پیام های آن

فناوری آموزش
مقاله 6، دوره 16، شماره 4 - شماره پیاپی 64، مهر 1401، صفحه 735-748    اصل مقاله (889.39 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22061/tej.2022.7931.2597
نویسندگان
زهرا کتابدار1؛ منصور عبدی* 2؛ سارا رمضانی2
1گروه مدیریت آموزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی، تهران، ایران
2گروه تکنولوژی آموزشی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه اراک، اراک، ایران
تاریخ دریافت: 02 اردیبهشت 1401،  تاریخ بازنگری: 17 شهریور 1401،  تاریخ پذیرش: 22 شهریور 1401 
چکیده
پیشینه و اهداف: امروزه، مردم دنیا با پدیده­ فراگیر شدن رسانه­ های جمعی و پیشرفت فناوری­ های جدید ارتباطی در جامعه روبه رو شده ­اند. پدیده­ای که توانسته است بخش زیادی از زندگی روزمره­ آن­ها را در بر بگیرد و به عنوان مهم­ترین راه ارتباطی آن­ها با جهان پیرامون، به همه­ حوزه ­های خصوصی و عمومی زندگی­شان، اعم از دین، اخلاق، سیاست، اجتماع و فرهنگ نفوذ کند. سواد رسانه ­ای به مخاطب کمک می­کند تا با بالا بردن سطح دانش در این زمینه، به شناخت توأم با نگاه انتقادآمیز دست یافته شود. بنابراین سواد رسانه­ ای را می­ توان به عنوان توانایی مخاطب در تجزیه وتحلیل پیام رسانه­ های گوناگون توأم با نگاه انتقادی به محتوی این پیام ­ها عنوان کرد. لذا، آموزش سواد رسانه ­ای به دانش ­آموزان، به عنوان افرادی که مهم­ترین نقش را در آینده هر جامعه ایفا خواهند کرد، می­تواند تأثیر بسزایی در ایجاد درک صحیح و کارآمد آن­ها نسبت به فضای جامعه امروزی و اتفاقات محیط پیرامون داشته باشد. از این رو، هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش کتاب تفکر و سوادرسانه ­ای بر توانایی مصرف بهینه از رسانه و تحلیل نقادانه پیام­ های آن در دانش ­آموزان پایه دهم شهرستان خمین است.
روش‌ها‌:پژوهش حاضر از لحاظ هدف تحقیق از نوع کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده ­ها از نوع روش شبه آزمایشی است. در تحقیق حاضر طرح پیش آزمون- پس آزمون به ترتیب با اجرای مراحل پیش­آزمون، قراردادن آزمودنی­ ها در معرض متغیر مستقل، اجرای پس ­آزمون و مقایسه نتایج حاصل با استفاده از ابزار آماری مناسب در یک گروه استفاده شده است. جامعه آماری شامل دانش آموزان پایه دهم شهرستان خمین در سال تحصیلی 99-1398 به تعداد 1173 نفر بوده است. روش نمونه­ گیری مورد استفاده در این پژوهش، نمونه ­گیری در دسترس است. حجم نمونه انتخابی این پژوهش در گروه ازمایش مورد بررسی، یک کلاس 30 نفری است. برای سنجش متغیر تحلیل نقادانه پیام­ های رسانه و مؤلفه­ های آن نیز از دو پرسشنامه استاندارد سوادرسانه ­ای عزیزی و فلسفی به ترتیب با 59 و 20 گویه (شاخص) استفاده شد.  روایی پرسشنامه ­ها به تأیید کارشناسان این زمینه رسید و پایایی آن­ها نیز با ضریب آلفای کرونباخ 89/0 برای پرسشنامه عزیزی و 79/0 برای پرسشنامه فلسفی تأیید شد. سپس طی سال تحصیلی کتاب تفکر و سوادرسانه ای به دانش­آموزان آموزش داده شد. در انتها پس آزمون نیز از گروه مورد آزمایش گرفته شد. تجزیه و تحلیل داده­ها در بخش آمار توصیفی شامل فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار و در بخش استنباطی شامل آزمونt  همبسته یا زوجی است؛ همچنین تحلیل داده ­ها با نرم افزار spss 25 انجام شد.
یافته‌ها: یافته ­های حاصل از این پژوهش نشان می­دهند که میانگین نمرات توانایی مصرف بهینه از رسانه، تحلیل نقادانه پیام، ویژگی­های پیام و نقد پیام در پس­آزمون نسبت به پیش ­آزمون افزایش چشمگیری داشته است. هم­چنین اختلاف میانگین زوج متغیرها در سطح اطمینان 95 درصد معنی­دار است. به عبارت دیگر، در همه مؤلفه­ های دو متغیر مصرف بهینه از رسانه و تحلیل نقادانه پیام ­های رسانه، تفاوت معنادار وجود دارد.  
نتیجه‌گیری:  با توجه به یافته ­های پژوهش، می­توان نتیجه گرفت که آموزش کتاب تفکر و سوادرسانه­ ای می­تواند بر مؤلفه ­های مورد استفاده در این پژوهش شامل توانایی مصرف بهینه از رسانه و تحلیل نقادانه پیام های رسانه در دانش ­آموزان مؤثر باشد. 
کلیدواژه‌ها
آموزش؛ تفکر؛ سواد رسانه ای؛ مصرف بهینه رسانه؛ تحلیل نقادانه پیام
موضوعات
تحلیل محتوای آموزشی
عنوان مقاله [English]
The effectiveness of teaching thinking & media literacy book on the ability of optimal media consumption and criticism analysis of its messages
نویسندگان [English]
Z. Ketabdar1؛ M. Abdi2؛ S. Ramezani2
1Department of Educational Management, Faculty of Humanities, Tarbiat Dabir Shahid Rajaei University, Tehran, Iran
2Department of Educational Technology, Faculty of Humanities, Arak University, Arak, Iran
چکیده [English]
Background and Objectives: Thesedays, people all over the world are faced down with the public media as new communication technologies in societies. A phenomenon that has been able to cover a large part of their daily lives and as the most important communication way with the world, affect on all private and public areas such as religion, ethics, politics, society and culture. Media literacy creates the opportunity to achieve a framework of criticism view in this field by educating and raising the audience knowledge level. Therefore, media literacy could be introduced as the ability of the audience to analyze the message of various media with a criticism view of the content of these messages. Therefore, teaching media literacy to students, as individuals who will play the most important role in the future of any society, can have a significant impact on creating a correct and efficient understanding of the atmosphere of today's societies. Therefore, the purpose of this study is to determine the effect of teaching thinking and media literacy book on the ability of optimal media consumption and criticism analysis of its messages in the tenth grade students in the Khomein city.
Methods: The present study is an applied research and quasi-experimental in terms of data collection method. In the present study, the pre-test & post-test designs has been used by performing four steps. The statistical population included 1173 students in the tenth grade of Khomein city in the 1398-99 academic year. Sampling method used in this research is available sampling. The sample size of this study in the experimental group is a class by 30 student. To evaluate the criticism analysis of media messages and its components, two standard media literacy questionnaires Azizi & Falsafi with 59 and 20 items were used, respectively. The validity of the questionnaires was confirmed by expert authors in this field and Their reliability was confirmed by Cronbach's alpha coefficient 0.89 For Azizi questionnary & 0.79 for Falsafi questionnary. Then, during the academic year, students were taught a book on thinking and media literacy. At the end, the post-test was taken from the experimental group. Data analysis in the descriptive statistics section includes plenty, percentage, mean and standard deviation and in the inferential section correlation or paired t-test; Data analysis was also performed with SPSS 25 software.
Findings: The findings of this study show that the mean scores of the ability of optimal media consumption, criticism message analysis, message properties and the message criticism in the post-test compared to the pre-test has increased significantly. Also, the difference between the variables pair are at the 95% meaningfulness. In the other words, it can be claimed that there is a significant difference in all components of these two variables.
Conclusion: According to this research findings, it can be concluded that teaching the book of thinking and media literacy in the tenth grade of high school in the Khomein city can improve the ability of optimal media consumption and the criticism message analysis in the students.
کلیدواژه‌ها [English]
Education, Thinking, Media literacy, Optimal media consumption, Message criticism analyzing
مراجع
[1] Taherian M. [Media literacy; Media education for children and adolescents]. Research Journal of the Expediency Discernment Council Research Center; 2008. 22(1). P. 171-196. Persian.

[2] Eydizadeh T. [Media literacy and selection of media games]. 2014. Social Science Month Book; 69(4), 83-88. Persian.

[3] Basirian Jahromi H, Basirian Jahromi R. [An Introduction to Media Literacy and Critical Thinking]. 2007. Scientific Quarterly “Rasaneh”. 17(4), pp. 33-50. Persian.

[4] Noorayi-Beidokht H. [Translation of Media education skills and strategies]. Toman E (Author). Tehran: Scientific Quarterly “Rasaneh” Publications; 2002. Persian.

[5] Tolooi A. Handbook of Media literacy, income on the learning way and assessment. Tehran: Media Studies and Planning Office; 2013. Persian.

[6] Iranpoor P. The level of media literacy and it’s role in the use of interactive media [master’s thesis]. Faculty of Social Sciences: University of Allameh Tabatabaee; 2011. Persian.

[7] What is media literacy? Available from: http:// hamshahrionline.ir. [Accessed 26th June 2014]. Persian.

[8] Celot P. [EAVI studies on media literacy in Europe].2012. Medijske studije, 3(6), pp.76-81.

[9] Taghizadeh A. A comparative study of media literacy for male and female high school students [master’s thesis]. Faculty of Social Sciences: University of Allameh Tabatabaee; 2012. Persian.

[10] Dehghanshad H, Mahmoodi-Kookandeh M. [Investigating the necessity of teaching media literacy to children and adolescents from the perspective of education experts in Tehran]. 2014. Media Educating. 7(16), pp: 28-36. Persian.

[11] Nasiri B, Aghili, V. [A study of media literacy training in Canada and Japan]. 2013. Educational innovations. 160(11), pp: 137-141. Persian.

[12] Shahhosseini V. The role of teaching criticism thinking and media literacy in message reopening [master’s thesis]. Faculty of Social Sciences: Islami Azad University of Tehran; 2014. Persian.

[13] Soleiman S, Khosravi F, Hadad Z. [Assessing the media literacy of students in Tehran]. 2014. Scientific Quarterly “Rasaneh”. 16(4), pp. 13-19. Persian.

[14] Bakhtiari A, Hosseini H, Nasiri B. [Teaching media literacy to sixth grade students with criticism thinking approach]. 2017. Research in educational systems. 45(5), pp. 67-88. Persian.

[15] Khaniki H, Shahhosseini V, Noori-rad F. [Explaining the pattern of media literacy education in the education system]. 2017. Media public communication instruments. 27(1), pp. 5-21. Persian.

[16] Bakhtiari A, Nasiri B. Review and critique of the book Thinking and Media Literacy of the tenth grade of high school. 10th National Conference on Critique of Humanities Texts and Books: 2018 July 151-165: Tehran, Iran.

[17] Marcello-Serafin G. [Media mindfulness: Developing the ability and motivation to process advertisements]. 2011. (Doctoral dissertation, Rutgers the State University of New Jersey, School of Graduate Studies).

[18] Šramová B. [Marketing and media communications targeted to children as consumers]. 2015. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 2; 191:1522-1527.

[19] Imran M, Castillo C, Diaz F, Vieweg S. [Processing social media messages in mass emergency: A survey]. 2015. ACM Computing Surveys (CSUR). 26; 47(4):1-38.

[20] Sur E, Ünal E, Iseries K. [Primary School second grade teachers’ and students’ opinions on media literacy]. 2014. Comunicar. Media Education Research Journal. 1; 22(1).

[21] Marfil-Carmona R, Chacón P. [Arts education and media literacy in the primary education teaching degree of the University of Granada]. 2017. Procedia-Social and Behavioral Sciences. 21; 237:1166-1172.

[22] Lee AY. [Media education in the School 2.0 era: Teaching media literacy through laptop computers and iPads]. 2016. Global media and China. 1(4):435-49.

[23] Manca, S., Bocconi, S. and Gleason, B., 2021. “Think globally, act locally”: A glocal approach to the development of social media literacy. Computers & Education, 160, p.104025.

[24] Chen, D.T., Lin, T.B., Li, J.Y. and Lee, L., 2018. Establishing the norm of new media literacy of Singaporean students: Implications to policy and pedagogy. Computers & Education, 124, pp.1-13.

[25] Azizi A. Investigating the media literacy of public relations staff in Kermanshah city. [Master's thesis]. Allameh Tabatabaei University; 2015. Persian.

[26] Falsafi, Gh. Investigating the Relationship between Media Literacy and Lifestyle (Case Study): 15–18-year-old high school teenagers in Tehran's Sixth District. [Master's thesis]. Islamic Azad University, Tehran.

[27] Singh J. [Placing media and information literacy at the core of instruction]. 2012. InInternational Conference on Media and Information Literacy for Knowledge Societies (pp. 168-174).

[28] Laitsch D. [Media Literacy Training, Commercial Television, and Consumerism in Schools]. 2006. EPRU. Volume 4 | Number 4.

[29] Hobbs R, Frost R. [Measuring the acquisition of media‐literacy skills. Reading research quarterly]. 2003. 9;38(3):330-355.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 514
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 322


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب