پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 200 |
| تعداد مقالات | 2,008 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,680,167 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,937,362 |
جستاری بر ویژگی‌های معماری ایرانی- اسلامی و هنرهای قدسی مبتنی بر تعالی معماری | ||
| پژوهش های هستی شناختی | ||
| مقاله 3، دوره 5، شماره 10، بهمن 1395، صفحه 31-50 اصل مقاله (2.24 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| جمال‌الدین مهدی‌نژاد1؛ محمدصادق طاهر طلوع دل2؛ حمیدرضا عظمتی1؛ علی صادقی حبیب‌آباد* 3 | ||
| 1دانشیار گروه معماری، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه معماری، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی تهران، ایران | ||
| 3دانشجوی دکتری معماری، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجائی تهران، ایران. | ||
| تاریخ دریافت: 23 اردیبهشت 1394، تاریخ بازنگری: 03 مهر 1395، تاریخ پذیرش: 13 دی 1395 | ||
| چکیده | ||
| معماری از جنس «حکمت» است. معماری خالق مکان قدسی در طول هزاره‌ها بوده و معمار سعی بر آن داشته به وسیله آن نوعی تجلی حقیقت را بر روی کرة خاکی بنا نهد. امر قدسی حکایت از تجلی عوالم برتر در ساحت‌های نفسانی و مادی هستی است. منبع الهام امر قدسی، عالم حقیقت است که فوق ساحت روانی یا عالم نفس قرار دارد. از آنجا که معماری قدسی از ساحت معنا به وجود می‌آید؛ هنری معنوی است. چندی است که پژوهش در باب هنر معنوی و در پی آن معماری قدسی از سوی اندیشه‌ورانی چون: نصر، بورکهارت و... دنبال شده که حاکی از اهمیت این امر مقدس در زمینه معماری است. معماری ایرانی-اسلامی دو اصل هنر و رفتار توأم با معنویت را در خود جای داده است که بخش دوم به مراتب بالاتر و حائز اهمیت است. روش تحقیق در این نوشتار از سویی در عرصه عظیم روش کیفی با کاربست استدلال منطقی گنجانده می‌شود و از سمتی دیگر، در چارچوب تشریحی محدود می‌شود. هدف پژوهش نحیف در دست، در راستای بررسی جایگاه امر قدسی در معماری و مرور اندیشه‌ها در کالبد بناهای شکوهمند گذشته ایرانی-اسلامی؛ همچنین بازخوانی اهمیت اخلاق توأم با معنویت در معماری اسلامی، به رشتة تحریر درآمده است. می‌توان گفت که درک رابطه میان ذات و ماهیت هر پدیده، اساسی‌ترین لازمه آشنایی یا درک معماری اسلامی می‌باشد و این درک نیازمند آمادگى روحى خاصى است؛ و اگر کسى بسیار اهل تأمل همراه بااخلاق معنوی باشد، از راز عمیق وجود آگاه خواهد شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ویژگی معماری ایرانی - اسلامی؛ هنرهای قدسی؛ اخلاق معنوی؛ تعالی معماری | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| An Essay on Islamic-Iranian Architecture and Sacred Art Features in Terms of Architectural Excellence | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Jamal-e-Din Mahdi Nejad1؛ Mohammad Sadegh Taher Tolodel2؛ Hamidreza Azemati1؛ Ali Sadeghi Habib Abad3 | ||
| 1Associate Professor at Department of Architecture, Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran, Iran | ||
| 2Academic member of Shahid Rajaee teacher training University, Tehran, Iran | ||
| 3Ph.D. Candidate at Architecture,Department of Architecture, Shahid Rajaee Teacher Training University, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| Architecture is made of "wisdom". Architecture has been the creator of sacred place over the millennia; thereby an architect has tried to build a manifestation of the truth on the earth. The sacred affair indicates the high realms apparition in spiritual and material existence. The inspiration of the sacred affair is the universe that is beyond the mental or physical realms. Since sacred architecture emerges from the field of meaning, it is a spiritual art. Research in the area of sacred art and the following sacred architecture has been pursued by thinkers such as Nasr, Burckhardt and others that suggests the importance of this sacrament in the field of architecture. The Iranian-Islamic architecture embraces two principles of art and spiritual behavior; that the latter is of higher importance. The research method in this article falls within qualitative methods by applying logical reasoning, and on the other hand within the exploratory area. The purpose of this trivial study is to examine the place of the sacred affair in architecture and the glorious monuments of Iranian-Islamic history; and to review the importance of ethics coupled with spirituality in Islamic architecture. One could say that in understanding the relationship between the nature and the essence of the phenomenon, the basic requirement is knowledge of Islamic architecture that requires a special mental preparation and understanding; if someone contemplates deeply and has spiritual behavior, that person will become aware of the deep secret of being. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Iranian-Islamic Architectural Features, the Sacred Arts, Spiritual Ethics, Architectural Excellence | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن کریم. - احمدی. فریال، صادقی. علیرضا، (1389)، «بررسی مفهوم هویت در معماری قدسی»، کتاب ماه هنر، شماره 48، 111- 106. - اردلان. نادر، بختیار. لاله، (1380)، حسوحدت: سنتعرفانیدرمعماریایرانی، ترجمه حمید شاهرخ، اصفهان، انتشارات خاک. - اعوانی، غلامرضا، (1375)، حکمت و هنر معنوی، تهران: انتشارات گُروس. - اسلامی، سید غلامرضا، (1392)، مبانی نظری معماری، تهران، موسسة علم معمار. - افلاطون، (1337)، جمهور، ترجمه فؤاد روحانی، تهران، ترجمه و نشر کتاب. - اکبری، رضا، (1384)، «ارتباط وجودشناسی و زیباییشناسی در فلسفة ملاصدرا»، فصلنامه پژوهشهای فلسفی-کلامی، سال هفتم، شماره 25، صص 102-88. - انصاری، خواجه عبدالله، (1344)، کشف‌الاسرار و عده الابرار، به اهتمام علی‌اصغر حکمت، تهران، انتشارات امیرکبیر. - آیوازیان، سیمون، (1376)، «حفظ ارزش‌های معماری سنتی در معماری معاصر ایران»، مجلة دانشکده هنرهای زیبا، شماره 2، دانشگاه تهران. - بمانیان. محمدرضا، پورجعفر. محمدرضا، احمدی. فریال، صادقی. علیرضا، (1389)، «بازخوانی هویت معنوی و انگاره‌های قدسی در مساجد شیعی»، نشریه شیعه شناسی، شماره 31. - بورکهارت، تیتوس، (1347)، مداخلی بر اصول و روش هنر دینی، مجموعه مقالات هنر معنوی، تهران: مطالعات دینی هنر. - --------------، (1372)، نظری بر اصول و فلسفه هنر اسلامی، ترجمه دکتر غلامرضا اعوانی، از مجموعه مبانی هنر معنوی، تهران: دفتر مطالعات دینی هنر. - پورمند. حسنعلی، بمانیان. محمدرضا، مهدی‌نژاد. محمدجواد، صمدزاده. سپیده، (1394)، «بررسی نمود ارزش‌های اخلاقی در معماری سنتی شهرهای کویری ایران: نمونه موردی شهر یزد، جامعه‌پژوهی فرهنگی»، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال ششم، شماره دوم، صص 59-88. - جعفری، [علامه] محمدتقی، (1369)، «زیبایی و هنر از دیدگاه اسلام»، تهران، دفتر مطالعات دینی هنر، صص 13-16. - حق‌طلب. طاهره، کاروان. فرهاد، (1391)، «مسجد، تجلی‌گاه معماری قدسی»، نشریه هفت حصار، شماره اول، صص 28 -21. - خاتمی، محمود، (1390)، پیش‌درآمدفلسفه‌ایبرایهنرایرانی، ویرایش فنی عباس رکنی،تهران: مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری متین. - خزایی، محمد، (1380)، «نقش شیر امام علی (ع)»، کتاب ماه هنر، شماره 31-32، فروردین و اردیبهشت، صص 39-37. - خمینی، [امام] روح‌الله، (1361)، صحیفه نور، تهران، انتشارات فرهنگ و ارشاد اسلامی، - دوری، کارل. جی، (1368)، هنر اسلامی، ترجمه رضا بصیری، تهران، انتشارات یساولی- فرهنگسرا، چاپ دوم. - رهنورد، زهرا، (1384)، حکمتهنراسلامی، تهران: انتشارات سمت. - رید، هربرت، (1351)، معنی هنر، ترجمه نجف دریا بندی، تهران، کتاب‌های جیبی. - سادات، محمدعلی، (1382)، اخلاق اسلامی، تهران: نشر سمت. - سجادی، سید جعفر، (1370)، فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، تهران، انتشارات طهوری. - سرتیپی‌پور، محسن، (1387)، «بن مایه‌های هنر اسلامی در اندیشه تیتوس بورکهارت»، نشریه صفه، دوره 17، شماره 46، 100- 91. - سعیدیان. امین، قلی. مجتبی، زمانی. احسان، انصاری. مجتبی، (1390)، «بازشناخت چگونگی شکل‌گیری گنبد اورچین با تاکید بر ساختار و معماری»، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی، شماره 5، 65- 47. - شریعتی، علی، (1359)، تاریخ و شناخت ادیان، جلد دوم، تهران: دفتر تدوین مجموعه آثار دکتر علی شریعتی. - -----------، (1385)، چهار زندان، تهران: انتشارات قلم. - شکاری نیز، جواد، (1378)، «تبیین ویژگی‌های معماری و خصوصیات کالبدی و هنر قدسی مساجد دوران اسلامی»، مجموعه مقالات همایش معماری مسجد گذشته، حال، آینده، تهران: دانشگاه هنر. - فاضلی. نعمت‌الله، (1387)، «مسجد و مدرنیته: مروری تحلیلی و جامعه‌شناختی به گفتمان‌های مسجد در ایران»، پژوهش‌نامه علوم انسانی و اجتماعی. - فرشید نیک. فرزانه، افهمی. رضا، آیت اللهی. حبیب الله، (1388)، «نشانه شناسی قالی محرابی: بازتاب معماری مسجد در نقش فرش»، فصلنامه علمی پژوهشی انجمن علمی فرش ایران؛ شماره 14. - کاظم پور. زینب، اکبری. علی، (1392)، «ظهور مجدد گنبد در معماری ایران پس از اسلام و تجلی باورهای اعتقادی و مفاهیم عرفانی در آن، کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری و توسعه پایدار شهری»، تبریز، ایران. - کاظمی. سید محمد، کلانتری خیلی‌آباد. حسین، (1390)، «ابزارهای پیام‌رسانی معنوی در معماری مسجد با تاکید بر نقش ایدئولوژی اسلامی»، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 46- 31. - کانت، ایمانوئل، (1369)، بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق، ترجمه عنایت، تهران: نشر خوارزمی. - گنجور. مهدی، امامی‌جمعه. سید مهدی، (1389)، «زیباییشناسی فلسفی و تحلیل نظریه «اصالت زیبایی» در حکمت مطهر، مطالعات اسلامی: فلسفه و کلام»، سال چهل و دوم، شماره پیاپی 2/84، صص 146 – 125. - لاهیجی، محمد، (1337)، مفاتیح الاعجاز فی شرح گلشن راز، به کوشش کیوان سمیعی، تهران، انتشارات محمودی، ص 5. - محمد شیرازی، صدرالدین (ملاصدرا)، (1354)، المبدأ والمعاد، تصحیح سید جلال‌الدین آشتیانی، تهران: انجمن حکمت و فلسفة. - -----------------------------، (1375)، الشواهدالربوبیه، ترجمه و تفسیر جواد مصلح، تهران: انتشارات سروش. - -----------------------------، (1410)، الحکمة المتعالیه فی الاسفار العقلیة الاربعة، بیـروت: دارالاحیـاء التراث العربی، ج 1 . - محمدیان منصور، صاحب، 1386، «سلسله‌مراتب محرمیت در مساجد ایرانی»، نشریة هنرهای زیبا، شماره 29، صص 68-59. - مددپور، محمد، (1387)، تجلیات حکمت معنوی در هنر اسلامی، تهران: انتشارات امیرکبیر. - مطهری، مرتضی، (1366)، فلسفه اخلاق، تهران: نشر صدرا. - -------------، 1391، مجموعه آثار، جلد 3، انتشارات صدرا. - مک‌اینتایر، السدیر، (1379)، تاریخچه فلسفه اخلاق، ترجمه رحمتی، تهران: نشر حکمت. - مهدوی نژاد، محمدجواد، مشایخی. محمد، (1389)، «بایسته‌های طراحی مسجد بر مبنای کارکردهای فرهنگی- اجتماعی، نشریه معماری و شهرسازی آرمان‌شهر»، شماره 5. - موسوی، سیدیاسر، (1392)، «معماری قدسی و هنر معنوی»، کتاب ماه هنر، شماره 18، صص 70 – 66. - ندیمی، هادی، (1378)، حقیقتِنقش، مجموعه مقالات دومین کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران، جلد دوم، تهران: سازمان میراث فرهنگی کشور. - نصر، سید حسین، (1381)، معرفت و معنویت، ترجمه انشا ا... رحمتی، تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی. - --------------، (1380)، معرفتوامرقدسی، ترجمه فرزاد حاجی میرزایی،تهران: نشر و پژوهش فرزان روز. - --------------، (1376)، صدرای شیراز در تاریخ و فلسفة اسلامی، به کوشش محمد شریف، تهران: مرکز نشر دانشگاهی. - نظیف. حسن، (1392)، «پایداری اندام‌های ایرانی در گذار از دوران اسلامی»، فصلنامه هنر و معماری باغ نظر، شماره 24. - هاشم‌نژاد. حسین، نعمتی. سیدجواد، (1390)، «زیباییشناسی در فلسفه صدرالمتالهین»، نشریه فلسفه، سال 39، شماره 2، صص 161-137. - Budd،Malcolm، (2008).The Aesthetics.in The Routleddge EncyclopediaEditd by Bery Gaut and Dominic Goldman،Mclver Lopes.
- Goldman Alan،(2008)،The Aesthetic in: The routledge companion to Aesthetic.Edited by Bery Gaut and Dominic Mclver Lopes.
- langfeld. H.S The Aestheti Attitude. (1920). New york. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 7,638 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,507 |
||