پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 11 |
| تعداد شماره‌ها | 219 |
| تعداد مقالات | 2,195 |
| تعداد مشاهده مقاله | 3,181,637 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,299,952 |
جایگاه تاریخی تصویرسازی هستیشناسانه صدرایی در طبقهبندی [جدول] فضایل و رذایل (در تناظر با تحلیل قوای نفس. | ||
| پژوهش های هستی شناختی | ||
| دوره 13، شماره 26، اسفند 1403 اصل مقاله (785.15 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22061/orj.2024.2237 | ||
| نویسنده | ||
| فرشته ابوالحسنی نیارکی | ||
| عضو هیأت علمی گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه مازندران، ایران، بابلسر | ||
| تاریخ دریافت: 28 مهر 1403، تاریخ بازنگری: 24 آذر 1403، تاریخ پذیرش: 26 آذر 1403 | ||
| چکیده | ||
| مقاله حاضر با استقصا تصویرسازیهای متعدد ملاصدرا، از طبقهبندی فضایل و رذایل (متناظر با طبقهبندی قوای نفس) با نوعی رویکرد تطبیقی-تاریخی، به تحلیل هستیشناسانه مبانی و نوآوریهای خاص صدرا در تحلیل فضایل معطوف است تا در نهایت جایگاه تاریخی دیدگاه وی را نیز از میان انواع طبقهبندیها تحلیل نماید. ملاصدرا، در آثار خویش سه نوع طبقهبندی از فضایل و رذایل ارائه داده است: 1) تقسیم دوتایی: براساس دو فضیلت حکمت (قوه عالمه) و حُریّت (قوه عامله)؛ 2) براساس قوای چهارگانه انسان (بهیمی، سبعی، شیطانی و ملکی)؛ 3) تقسیم فضایل براساس رویکرد افلاطونی-ارسطویی. در این مقاله علاوه بر توصیف طبقهبندیهای صدرا از فضایل و تحلیل جایگاه تاریخی نظریه وی، نوآوریهای دیدگاه او در تحلیل هستیشناختی فضایل نیز رصد شده است. بستر تحقق فضیلت نزد صدرا، با تأثیرپذیری از قانون «وسط» ارسطویی، در مفهوم هستی شناختی وسط، با توضیحی از روایت «فخیر الأمور أوسطها» آمده است. مبانی نوآورانه هستیشناختی صدرا، بسان اصالت وجود، حرکت جوهری و ...، سبب شده که وی فضایل را، به شدت وجودی و هستیشناختی فرد تحلیل کند و نه آنکه صرفاً، صفات و عوارضی زودگذر باشد. ریشههای وجودی تحقق فضایل، نظیر سرشت، فطرت و اکتساب نیز، در این تحلیل اهمیت دارد مثلاً تقسیم دوتایی وی، برمبنای فطریات و ویژگیهای ابتدایی وجودی فرد است که با تحلیل وجودی استکمال انسان متلائم است. تقسیم چهارتایی ملاصدرا نیز، با تکیه بر فطرت ثانی و حرکت جوهری است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ملاصدرا؛ جدول فضایل و رذایل؛ طبقهبندی فضایل؛ قوای نفس؛ مقایسه تطبیقی-تاریخی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Historical Significance of Mullā Ṣadrā’s Ontological Approach To Classifying Virtues and Vices: A Analogy of the Faculties of the Soul | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Fereshteh Abolhasani Niaraki | ||
| Assistant Professor, Department of Islamic Philosophy and Theology, University of Mazandaran , Babolsar, Iran | ||
| چکیده [English] | ||
| The present study aimed to thoroughly investigates Mullā Ṣadrā’s ontological approach to the classification of virtues and vices. To this end, the historical origins and development of these classifications were examined to detect the historical significance and contributions of Mullā Ṣadrā’s perspectives. Following the Platonic-Aristotelian paradigm, Islamic philosophers have frequently analyzed virtues and vices analogous to the faculties of the soul. Accordingly, Mullā Ṣadrā’s classification of virtues was analyzed in correspondence with an ontological approach to analyzing the faculties of the soul. In his work, Mullā Ṣadrā’ adopted three distinct approaches to the classification of virtues and vices: (1) Binary Model, with a focus on the virtues of ḥikmah (intellectual virtue) and ḥurriyyah (practical virtue); (2) Fourfold Model adressing the four human faculties—bestial, predatory, satanic, and angelic; and (3) Platonic-Aristotelian Model, with virtues and vices being classified as intellectual, appetitive, and irascible faculties of the soul, allowing for a systematic tabulation of virtues and vices. Mullā Ṣadrā’s analysis of the faculties of the soul draws on Avicenna’s Al-Shifāʾ and Al-Ishārāt as well as Fakhr al-Dīn al-Rāzī’s Al-Mabāḥith al-Mashriqiyyah; however, his approach to this classification bears a stronger resemblance to the ethical framework of Aristotle’s Nicomachean Ethics. In this regard, as inferre by mystics and spiritual elites, Ṣadrā’s analysis of the faculties of the soul does not functionally align with the tabulated classification of virtues and vices. His classification, to a broader extent, corresponds to the approach of Muslim thinkers such as Ṭūsī; however, it is distinct—despite certain connections—from Aristotle’s classification of virtues. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Mullā Ṣadrā, Virtues and Vices, Classification of Ethics, Faculties of the Soul, Comparative-Historical Analysis | ||
| مراجع | ||
|
Ibn Sina, Al-Shifa’ (The Book of Healing), Qom, Ayatollah Marashi Najafi Library, 2024. Ibn Miskawayh al-Razi, Tahdhib al-Akhlaq, Translated and explained by A. A. Halabi, Tehran, Asatīr Publications, 2002. (persain) Aristotle, Nicomachean Ethics, Translated by S. A. Pourhosseini, Tehran, University of Tehran Press, 2002. (persian) Aristotle, On the Soul, translated by A.M. Davudi, Tehran, Hikmat Publications, 2010. Plato, Republic, translated by M. F. Rahmani, Tehran, Scientific and Cultural Press, 2011. Nasir al-Din al-Tusi, Asas al-Iqtibas, edited by M. Razavi, Tehran, University of Tehran Press, 1982. (persian) Nasir al-Din al-Tusi, Akhlaq-e Nasiri, edited by M. Minouei and A. Heydari, Tehran, Khwarazmi Pub., 2008. (persian) Nasir al-Din al-Tusi, Sharh al-Isharat wa al-Tanbihat ma' al-Muhakamat, Qom, Nashr al-Balagh, 1996. Fakhr al-Din al-Razi, al-Mubahath al-Mashriqiyya fi ‘ilm al-Ilahiyyat wa al-Tabi’iyyat, Qom, Bidar Publications, 1411. Mulla Sadra, al-Hikmah al-Muta’aliyah fi al-Asfar al-‘Aqliyyah al-Arba’ah, Beirut, Dar Ihya’ al-Turath al-‘Arabi, 1981. Mulla Sadra, al-Shawahid al-Rububiyyah fi al-Manahij al-Sulukiyyah, Beirut, Mu’assasa al-Tarikh al-‘Arabi, 1417. Mulla Sadra, ‘Arshiyyah, Translated and edited by M. Khavaji, Tehran, Movala Pub., 2012. (persian) Mulla Sadra, al-Mabadi’ wa al-Ma’ad, Tehran, Iranian Society of Philosophy and Wisdom, 1975. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 195 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 67 |
||