پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 200 |
| تعداد مقالات | 2,008 |
| تعداد مشاهده مقاله | 2,680,149 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 1,937,353 |
تأثیر مبانی وجودشناختی و مابعدالطبیعی ملاصدرا در حل بعضی مسائل بنیادین اخلاق | ||
| پژوهش های هستی شناختی | ||
| مقاله 4، دوره 2، شماره 3، شهریور 1392، صفحه 65-86 اصل مقاله (281.43 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| صادق خوشخو* 1؛ مریم محبتی2؛ امیرعباس علیزمانی3 | ||
| 1گروه دینی و عربی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مسجدسلیمان، مسجد سلیمان | ||
| 2دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| 3گروه فلسفه دین دانشگاه تهران | ||
| تاریخ دریافت: 20 فروردین 1392، تاریخ بازنگری: 26 اردیبهشت 1392، تاریخ پذیرش: 12 تیر 1392 | ||
| چکیده | ||
| در این نوشتار به دنبال آن هستیم تا موضع صدرالمتألهین را در حل بعضی مسائل بنیادی اخلاق، از قبیل عینیتگرایی یا ذهنیتگرایی، نتیجهگرایی یا تکلیفگرایی، وظیفهگرایی یا فضیلتگرایی، که ذهن فیلسوفان دین و اخلاق معاصر را به خود مشغول ساخته است، درک و دریافت نماییم. از این رو با کنکاش در منظومه فلسفی ملاصدرا نخست مبانی و پیشفرضهای وی، متناسب با مسائل مذکور، استخراج گردید، و آن گاه از دریچه مبانی یادشده، نگاهی به چشمانداز وی در اخلاق انداختیم، و پاسخ مسائل مذکور را جویا شدیم. در بازخوانی نظریات این فیلسوف اسلامی فطرتگرایی را میتوان به عنوان محوری در حل مسائل مزبور معرفی کرد. ملاصدرا بر اخلاق به عنوان امری فطری و تمایز بخش نوعیت انسانها به لحاظ فطرت ثانویه انگشت مینهد. نتیجة پژوهش حاضر دریافت تصویری از جمع بین عینیتگرایی و ذهنیتگرایی، نتیجهگرایی و تکلیفگرایی، فضیلتگرایی و تکلیفگرایی بر اساس مبانی هستی شناختی ملاصدرا همچون اصالت وجود، و وحدت تشکیکی آن، ضرورت و سنخیت علت و معلول، حرکت جوهری نفس، و اتحاد آن با بدن، نقش سازندة علم و عمل در اخلاق، خیربودن غایات نسبت به فاعل آن، عینیت کمال مطلوب، رابط بودن مخلوقات نسبت به واجب تعالی، فطری بودن اصول کلی اخلاقی، و بر محوریت فطرت گرایی وی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اخلاق؛ فطرتگرایی؛ عینیتگرایی؛ ذهنیتگرایی؛ نتیجهگرایی؛ تکلیفگرایی؛ فضیلتگرایی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Impression of Molla Sadra`s Ontological & Metaphysical Principles in Solving Some Fundamental Problems of Ethics | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Sadeq Khoshkhoo1؛ Maryam Mahabbatiy2؛ Amir Abbas Alizamani3 | ||
| 1Arabic and religious studies, Islamic Azad University, Masjed Solaiman | ||
| 2Ferdowsi University | ||
| 3Tehran University | ||
| چکیده [English] | ||
| The trying scholars` way of studying ethical problems such as objectivism or subjectivism, consequentialism or deontologism, functionalism or vertuism, those attracting the attention of them nowadays, is rooted in their different principles and presuppositions. In this paper, it has been sought to find out Molla Sadra`s principles and presuppositions firstly and then, relying on his principles, have presented his outlook in ethics with regard to his solutions for the mentioned problems. Relying on such bases as principality of existence, gradational unity of existence and … he has given a new idea of such categories as human being, good and evil. For him, ethics is known as a natural gift with regard to primary nature and distinct point of human beings with regard to secondary nature. As is viewed by Sadra, religion and reason support one another in ethical training of human being. Furthermore, in such a deep and comprehensive unity, the duality of objectivism or subjectivism, consequentialism or deontologism, functionalism or vertuism would disappear and all of them are known to be directed to one final goal. Finally, human nature, free will and knowledge have been known for him as the main agents for ethical training. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| ethics, Religion, Soul, duty, goal, nature, good | ||
| مراجع | ||
|
[1] اسپینوزا، باروخ، (1388)، اخلاق، ترجمة محسن جهانگیری، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. [2] استیس، والتر ترنس، (1381)، دین و نگرشهای نوین، ترجمه احمدرضا جلیلی، تهران، انتشارات حکمت، چاپ دوم. [3] پترسون، مایکل، (1387)، عقل و اعتقاد دینی، ترجمه ابراهیم سلطانی و محمد نراقی، تهران، طرح نو. [4] جوادی آملی، عبدالله، (1387)، تفسیر انسان به انسان، قم، نشر اسراء. [5] جوادی آملی، عبدالله، (1384)، فطرت در قرآن (تفسیر موضوعی قرآن کریم)، قم، نشر اسراء. [6] حسینی اردکانی، احمدبن محمد، (1375)، مرآة الاکوان (تحریر شرح هدایة ملاصدرا)، تهران، میراث مکتوب، تهران. [7] ژکس، (1357)، فلسفه اخلاق، ترجمة ابوالقاسم پورحسینی، شرکت سهامی کتابهای جیبی، تهران. [8] سبحانی، آیتاللهجعفر، (1382)، حسن و قبح عقلی یا پایههای اخلاق جاودانه، ترجمة گلپایگانی، قم، مؤسسه امام صادق (ع)، چاپ اول. [9] شیرازی، صدرالدینمحمد، (1380)، اسرارالآیات، ترجمه محمد خواجوی، تهران، انتشارات مولی، تهران. [10] شیرازی، صدرالدینمحمد، (1383)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة(ج1و2)، تصحیح و تحقیق دکتر غلامرضا اعوانی مقدمه و اشراف سید محمد خامنهای، تهران، چاپ بنیاد حکمت اسلامی صدرا. [11] شیرازی، صدرالدینمحمد، (1410)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة(ج9،8،7،6،4،3،2،1)، الطبعه الرابعه، بیروت، دار احیاء التراث العربی. [12] شیرازی، صدرالدین محمد، (1981)، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة العقلیة، (ج1و2)، الطبعة الثالثة، بیروت، دار احیاء التراث العربی. [13] شیرازی، صدرالدینمحمد، (1340)، رساله سه اصل، به تصحیح و اهتمام دکتر سید حسین نصر، دانشگاه علوم معقول و منقول تهران. [14] شیرازی، صدرالدینمحمد، (1362)، رسائل فلسفی، با تعلیق، تصحیح، و مقدمه سید جلالالدین آشتیانی، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی. [15] شیرازی، صدرالدین محمد، (1383)، شرح اصول کافی، کتاب عقل و جهل، تصحیح و ترجمه محمد خواجوی، چاپ دوم، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی. [16] شیرازی، صدرالدینمحمد، ( 1382)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، به اشراف استاد سید محمد خامنهای، با تصحیح و تحقیق و مقدمه دکتر سید مصطفی محقق داماد، تهران، بنیاد حکمت اسلامی صدرا. [17] شیرازی، صدرالدینمحمد، (1360)، الشواهد الربوبیة فی المناهج السلوکیة، به اشراف استاد سید محمد خامنهای، با تصحیح و تعلیق جلالالدین آشتیانی، مشهد، المرکزالجامعی للنشر. [18] شیرازی، صدرالدینمحمد، (1361)، عرشیه، ترجمه و تصحیح غلامحسین آهنی، تهران، انتشارات مولی. [19] شیرازی، صدرالدینمحمد، (1381)، کسرالاصنام الجاهلیة، مقدمه و تصحیح و تعلیق دکتر محسن جهانگیری، تهران، بنیاد حکمت صدرا. [20] شیرازی، صدرالدینمحمد، (1354)، المبدأ و المعاد، تهران، انجمن حکمت و فلسفه ایران. [21] شیرازی، صدرالدینمحمد، (1378)، متشابهات القرآن، ترجمة سید جلالالدین آشتیانی، بیجا. [22] شیرازی، صدرالدینمحمد، (1376)، مشاعر، به تصحیح سید جلالالدین آشتیانی، تهران، انتشارات امیرکبیر. [23] شیرازی، صدرالدینمحمد، (1363)، مفاتیح الغیب، تهران، مؤسسه تحقیقات فرهنگی، تهران. [24] شیروانی، علی، (1379)، اخلاق اسلامی و مبانی نظری آن، قم، انتشارات دارالفکر. [25] صادقی، هادی، (1383)، درآمدی بر کلام جدید، نشرطه، چاپ دوم. [26] فتحعلی خانی، محمد، (1377)، فلسفه اخلاق، قم، مرکز جهانی علوم اسلامی. [27] کاپلستون، (1382)، تاریخ فلسفه(فیلسوفان انگلیسی از هابز تا هیوم)، ج 5، ترجمة امیر جلالالدین اعلم، تهران، شرکت انتشارات علمی وفرهنگی و انتشارات سروش. [28] فروغی، محمدعلی، (1344)، سیر حکمت در اروپا، تهران، انتشارات زوار. [29] الکلینی الرازی، ابی جعفر، محمدبن یعقوب بن اسحاق، (بیتا)، اصول کافی، ترجمة سیدجواد مصطفوی، انتشارات علمیه اسلامیه. [30] مصباح یزدی، محمدتقی، (1388)، آموزش فلسفه، ج2، تهران، نشر بینالملل، [31] مصباح یزدی، محمدتقی، (1388)، جامعه و تاریخ از دیدگاه قرآن، تهران، نشر بینالملل. [32] مطهری، مرتضی، (1370)، مجموعه آثار، ج3، تهران، انتشارات صدرا. [33] نصر، سیدحسین، (1371)، معارف اسلامی در جهان معاصر، تهران، امیرکبیر. [34] Arrington ,Robert,(1998), Western Ethics, Blackwell.
[35] Encyclopedia of Philosophy, (1972), Ed.by Paul Edwards, Macmillan, London. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,070 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,341 |
||