تعداد نشریات | 11 |
تعداد شمارهها | 210 |
تعداد مقالات | 2,098 |
تعداد مشاهده مقاله | 2,877,481 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,085,261 |
تبیین تقریرات ابداعی حکیم سبزواری در برهان صدّیقین | ||
پژوهش های هستی شناختی | ||
مقاله 6، دوره 2، شماره 4، اسفند 1392، صفحه 109-125 اصل مقاله (228.1 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
قاسم علی کوچنانی؛ سید رحیم نجات* | ||
دانشگاه تهران | ||
تاریخ دریافت: 26 دی 1391، تاریخ بازنگری: 18 خرداد 1392، تاریخ پذیرش: 20 شهریور 1392 | ||
چکیده | ||
برای اثبات وجود حق تعالی براهین تجربی و عقلی مختلفی از دیرباز تاکنون ارائه شده و یکی از مهمترین دلایل عقلی در این زمینه «برهان صدّیقین» است. از برهان صدّیقین تقریرهای مختلفی موجود است که چهار تقریر از این تقریرها از ابداعات حاج ملاهادی سبزواری است. ایشان در آثارش این تقریرها را به صورت پراکنده بیان کرده که به طور خلاصه بدینگونه هستند: 1. حقیقت مرسلۀ وجود که اصیل است به هیچ وجه عدم را قبول نمیکند. لذا واجب الوجود بالذات است، چون هیچ نقیضی، نقیض خود را قبول نمیکند. 2. حقیقت اصیل وجود، ممکن نیست زیرا درصورت امکانِ حقیقت وجود، خلف لازم میآید به دلیل آنکه غیر از این حقیقت، حقیقت دیگری نیست تا به آن متعلق باشد. 3. حقیقت (مرتبهای از مراتب وجود) یا واجب است یا ممکنِ به امکان فقری است که جهت دوری از دور و تسلسل حتماً باید مستلزم واجب باشد. 4. حقیقت اصیل وجود یا واجب است یا ممکن به امکان فقری است که آن نیز متعلق به واجب بوده و مستلزم اوست. این نوشتار به بیان این چهار دلیل پرداخته و دلیل ابداعی بودن آنها را بیان میکند و اشکالات وارده به بعضی از آنها را مورد بررسی قرار میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
حاج ملاهادی سبزواری؛ برهان صدّیقین؛ اصالت وجود؛ حقیقت وجود؛ واجب الوجود | ||
عنوان مقاله [English] | ||
An Explanation of Hakim Sabzevari`s Original Expressions of Seddiqin Proof | ||
نویسندگان [English] | ||
Qasemali Koochenani؛ Seyyed Rahim Nejat | ||
Tehran University | ||
چکیده [English] | ||
Numerous experimental and intellectual proofs have been given for the existence of God. One of the strongest proofs in the field is that well-known as seddiqin. During the history of Islamic and theology, different expressions of the proof have been presented; four of the expressions have been originally given by Sabzevari. The expressions, found in different places of his works, may be summarized as: 1- Extended truth of existence which is really established never accept nothingness; it, therefore, is necessary, since two contradictory things never accept one another. 2- The really established truth of existence may not be a possible being, since in the case of its possibility, there would not be found any other truth upon which it be based. 3- Given the possibility of the truth of being and not ending to a necessary one, incorrect circle or infinite regress would occur. 4- The real truth of existence is necessary or possible (in its Sadrian meaning), the latter also would lead us to the necessary Being. This paper, has argued for the originality of the expressions and surveyed the objections given against them. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Haj Mulla Hadi Sabzevari, Seddiqin proof, Really establishment of existence, Truth of existence, Necessary being | ||
مراجع | ||
[1] آشتیانی، میرزا مهدی، (1367)، تعلیقه بر شرح منظومه، به اهتمام عبد الجواد فلاطوری و مهدی محقق، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. [2] ابنسینا، حسین ابن علی، (1383)، الإشارات و التنبیهات، حسین ابن علی، قم، نشر البلاغه. [3] ابنسینا، حسین ابن علی، (1364)، النجاة، با ویرایش و دیباجۀ محمد تقی دانش پژوه، تهران، دانشگاه تهران. [4] ابن محمد ترکه، علی، (1381)، تمهید القواعد، با مقدمه و تعلیق سید جلال الدین آشتیانی، قم، بوستان کتاب. [5] اردبیلی، سید عبد الغنی، (1381)، تقریرات فلسفۀ امام خمینی، تهران، موسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی. [6] جوادی آملی، آیت الله عبدالله، ( 1372)، تحریر تمهید القواعد، تهران، انتشارات الزهراء. [7] جوادی آملی، آیت الله عبدالله، (1368)، شرح حکمت متعالیه، بخش یکم از جلد ششم، تهران، انتشارات الزهراء. [8] حسن زاده آملی، آیت الله حسن، (1365)، نصوص الحکم بر فصوص الحکم، تهران، مرکز نشر فرهنگی رجاء. [9] سبزواری، ملاهادی، (1351)، اسرار الحکم، تهران، کتابفروشی اسلامیه. [10] سبزواری، ملاهادی، (1372)، شرح دعای صباح، تحقیق نجفقلی حبیبی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. [11] سبزواری، ملاهادی، (1981)، تعلیقه بر حکمت متعالیه، بیروت، دار احیاء التراث العربی. [12] سبزواری، ملاهادی، (1413)، شرح منظومه، با تعلیقۀ حسن زاده آملی، تهران، نشر ناب. [13] سهروردی، شهاب الدین یحیی، (1372الف)، مجموعه مصنفات، ج1، التلویحات اللوحیة و العرشیة، تصحیح و مقدمۀ هنری کربن، تهران، موسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی. [14] سهروردی، شهاب الدین یحیی، (1372ب)، مجموعه مصنفات، ج1، المشارع و المطارحات، تصحیح و مقدمۀ هنری کربن، تهران، موسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی. [15] سهروردی، شهاب الدین یحیی، (1372ج)، مجموعه مصنفات، ج3، الواح عمادی، تصحیح و تحشیه و مقدمۀ سید حسین نصر، تهران، موسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی. [16] سهروردی، شهاب الدین یحیی، (1372د)، مجموعه مصنفات، ج3، پرتو نامه، تصحیح و تحشیه و مقدمۀ سید حسین نصر، تهران، موسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی. [17] سهروردی، شهاب الدین یحیی، (1372هـ)، مجموعه مصنفات، ج3، یزدان شناخت، تصحیح و تحشیه و مقدمۀ سید حسین نصر، تهران، موسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی. [18] سید صادق، سید حسینی، (1379)، مجلۀ کلام اسلامی، شمارهی 34، قم، موسسۀ تحقیقاتی و تعلیماتی امام صادق (ع). [19] شیرازی، آیت الله سید رضی، (1383)، درسهای منظومه، تهران، انتشارات حکمت. [20] شیرازی، قطب الدین، (1391)، شرح حکمت الإشراق، تصحیح سید محمد موسوی، تهران، انتشارات حکمت. [21] شیرازی، محمد ابن ابراهیم، (1981)، الحکمة المتعالیة فی الأسفار الأربعه، بیروت، دار احیاء لتراث العربی. [22] شیرازی، محمد ابن ابراهیم، (1388)، الشواهد الربوبیه، مقدمه و تصحیح و تعلیق سید جلال الدین آشتیانی، قم، بوستان کتاب. [23] شیرازی، محمد ابن ابراهیم، (1361)، العرشیه، تصحیح متن و ترجمۀ غلامحسین آهنی، تهران، انتشارات مولی. [24] شیرازی، محمد ابن ابراهیم، (1381)، المبدأ و المعاد، تحقیق و تصحیح و مقدمۀ دکتر محمد ذبیحی و دکتر جعفر شاه نظری، تهران، بنیاد حکمت صدرا. [25] شیرازی، محمد ابن ابراهیم، (1342)، المشاعر، با ترجمۀ بدیع الملک، تهران، انستیتو ایران و فرانسه. [26] شیرازی، محمد ابن ابراهیم، (1378)، المظاهر الإلهیّه، تحقیق و تصحیح و مقدمۀ سید محمد خامنهای، تهران، بنیاد حکمت صدرا. [27] طباطبایی، سید محمّد حسین، (1362)، نهایة الحکمة، قم، موسسة النشر الإسلامی. [28] طوسی، خواجه نصیر، (1407)، تجرید الاعتقاد، به تحقیق محمد جواد حسینی جلالی، قم. [29] عشّاقی، حسین، (1387)، برهانهای صدّیقین، حسین عشاقی اصفهانی، قم. [30] عشّاقی، حسین، (1389)، وعایة الحکمة فی شرح نهایة الحکمة، قم، مرکز مصطفی العالمی للترجمة و النشر.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,258 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 978 |