
تعداد نشریات | 11 |
تعداد شمارهها | 226 |
تعداد مقالات | 2,262 |
تعداد مشاهده مقاله | 3,419,376 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 2,475,401 |
فاعلیت الهی در رویارویی با شرور طبیعی، از دیدگاه ملاصدرا و الهیدانان پویشی | ||
پژوهش های هستی شناختی | ||
دوره 14، شماره 27، شهریور 1404، صفحه 1-28 اصل مقاله (599.23 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22061/orj.2025.11881.887 | ||
نویسندگان | ||
مریم آقامحمدرضا* 1؛ محمد جواد رضایی ره2؛ روح الله سوری3 | ||
1گروه فلسفه و کلام اسلامی، پردیس خواهران دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران | ||
2دانشگاه خوارزمی، کرج، ایران | ||
3گروه فلسفه دانشگاه خوارزمی | ||
تاریخ دریافت: 05 فروردین 1404، تاریخ بازنگری: 13 تیر 1404، تاریخ پذیرش: 22 تیر 1404 | ||
چکیده | ||
مسئله شرّ، کارزار مهمی برای ادیان توحیدی است؛ زیرا اگر خداوند علم بیکران، قدرت مطلق و خیرمحض است، چرا از پیدایش شرور در آفرینش خویش، جلوگیری نکرده است؟ الهیدانان پویشی با نفی فاعلیت تام، علم پیشین و قدرت مطلق الهی تلاش میکنند به این پرسش پاسخ دهند. بهباور ایشان تنها فعل خداوند در عالم، قراردادن امکانات در موجودات و هدایتگری آنها به سوی نظم و هماهنگی و اهداف الهی است. اما موجودات برپایه خلاقیت و اختیار خود، مسیر فعلیتشان را انتخاب میکنند و خداوند توانایی الزام آنها را در جهت نظم و هماهنگی ندارد. اکنون اگر انتخاب موجودات به سویی که خداوند به آن ترغیب میکند، نباشد، شرور طبیعی در عالم به وجود میآید. لذا مسئولیت شرور طبیعی در عالم به عهده خداوند نیست و شرور منافی خیریت خداوند نیست. اما ملاصدرا با فرض علم پیشین و قدرت مطلق الهی، فاعلیت بالتجلی خداوند را اثبات کرده و شرور طبیعی را منافی خیریت و قدرت مطلق الهی نمیداند. او متعلق جعل را وجود دانسته و درنتیجه شرور که از سنخ امور عدمی هستند را متعلق جعل الهی نمیداند. همچنین شرور را لازمه ذاتی عالم طبیعت دانسته و بیان میکند نفی شرور از عالم طبیعت یا مستلزم اجتماع نقیضین است و یا مستلزم عدم عالم طبیعت. بنابراین شرور طبیعی لازمه عالم طبیعت است و منافاتی با فاعلیت تام و وجوب ذاتی خداوند ندارد. این نوشتار با روش تحلیلی- انتقادی دیدگاه الهیدانان پویشی را برپایه ناسازگاری درونی آن و نیزدیدگاههای صدرا نقد کرده و پاسخ ملاصدرا را سازگار با مبانی فلسفی او میداند. | ||
کلیدواژهها | ||
فاعلیت بالتجلی؛ شرور طبیعی؛ الهیات پویشی؛ ملاصدرا؛ قدرت مطلق | ||
عنوان مقاله [English] | ||
The Divine action in facing natural evil from the perspective of Mulla Sadra and process theologians | ||
نویسندگان [English] | ||
Maryam Aqamohamadreza1؛ MohammadJavad Rezaeirah,2؛ Roohollah Souri3 | ||
1Department of Islamic Philosophy and Theology, Imam Sadiq University (AS) , Tehran, Iran | ||
2Kharazmi university, Karaj, Iran | ||
3Kharazmi university, Karaj, Iran | ||
چکیده [English] | ||
The issue of evil is an important battleground for monotheistic religions; because if God is infinite knowledge, omnipotence, and pure goodness, why has He not prevented the emergence of evil in His creation? Process theologians try to answer this question by denying complete agency, foreknowledge, and divine omnipotence. In their belief, God's only action in the universe is to place possibilities in beings and guide them toward divine order, harmony, and goals. However, beings choose the path of their actuality based on their creativity and free will, and God does not have the ability to force them toward order and harmony. Now, if the choice of beings is not in the direction that God encourages, natural evil will arise in the universe. Therefore, God is not responsible for natural evil in the universe,. However, Sadra, by assuming prior knowledge and God's omnipotence, has proved God's agent by manifestation and does not consider evil in the world to be contrary to God's goodness and omnipotence. On the basis of the principality of existence, he considers production to exist, and he considers evil to be nonexistent, and he does not consider it to be divine making. Also, natural evil is necessary for the world of nature and does not conflict with God's complete effectiveness and self necessity This article aims to evaluate their view and show that if we accept Sadra's view of divine agency, none of the objections they have to accepting divine omnipotence and omniscience will arise. | ||
کلیدواژهها [English] | ||
Agency by manifestation, Natural villain, Process theology, Mulla Sadra, Omnipotence | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1 |